Teamrollen: meer behoefte aan visionair die horizon weet te verleggen
Voor de RvC als geheel is de rol van analyticus het meest belangrijk. De RvB daarentegen moet vooral de aanvoerdersrol goed invullen, daarna volgt de rol van visionair, ambassadeur en dan pas de analyticus. Dat blijkt uit de 15e editie van het Grant Thornton commissarissen benchmarkonderzoek. Daarin vroegen we commissarissen, RvB-leden en (RvC-)secretarissen in hoeverre zij zes aan hen voorgelegde rollen van toepassing vinden op zichzelf, de RvC en de RvB. We vroegen dat voor zowel de wenselijke als de huidige situatie. De veranderwensen voor de RvB zijn het hoogst, dan volgt de RvC en dan pas voor de respondent zelf. De belangrijkste veranderwensen zien we met name in de visionairsrol. Die zijn bij alle drie een probleem, maar hebben we in tijden van crises juist niet iemand nodig die ons helpt de horizon te verleggen? Hoe zit dat in uw RvC?
>
Het navolgend overzicht kunt u gebruiken voor de evaluatie van uw functioneren. De veranderwensen, of juist het ontbreken daarvan, biedt u stof tot nadenken. We noemen als voorbeeld enkele opvallende zaken:
- De commissaris die lid is van de auditcommissie heeft geen enkele veranderwens met betrekking tot de invulling van de genoemde rollen. Voor RvC, RvB noch voor zichzelf. Dit wijkt af van het algemene beeld van de respondenten. Wat betekent dit voor transformatie op taakgebieden die tot deze commissie behoren?
- De voorzitter van de RvC ziet voor zichzelf en ‘zijn’ raad ook geen wens tot verandering. RvC-leden: blijft u voor gewenste verandering naar de voorzitter kijken of ligt hier een taak voor iedereen?
- De jongere commissaris ziet de rol van visionair en ‘domme vragen’-steller graag sterker vertegenwoordigd. Bij zichzelf, de RvC en de RvB. Een urgente verbeterwens ligt voor deze commissaris bij de ambassadeursrol van de RvC.
- De relatief nieuwe commissarissen in het vak (minder dan 5 jaar ervaring) vinden dat de rol van aanvoerder moet verschuiven: minder bij zichzelf en de RvC en meer bij de RvB.
Tabel.
Verbeterwensen voor de RvC Voorzitter
In de tabel zijn zeven van de in totaal zeventien benchmarks weergegeven:
| Bapr = basisprofiel | FAM = familiebedrijf | Corp = woningcorporatie | Zorg = zorg en/of welzijnsinstelling |
| VZ = de voorzitter van de rvc | VR = vrouwelijk rvc-lid | DIR = Raad van bestuur |
Oranje is een verbeterwens, rood is een urgente verbeterwens.
In de kolom ‘Totaal’ zien we hoeveel van de zeventien benchmarks deze stelling als verbeterwens zien.
>>
Toelichting Tabel
In bovenstaande tabel zijn op de regels een aantal onderzochte stellingen weergegeven. We hanteren de volgende rollen met bijbehorende omschrijvingen:
- Analyticus: overziet complexe situaties, weet informatie op waarde te schatten en waar nodig te nuanceren.
- Aanvoerder: neemt de leiding op zich, wil graag invloed uitoefenen en toont zich daadkrachtig.
- Visionair: heeft een duidelijke visie en weet de horizon te verleggen.
- Mediator: zorgt voor overeenstemming en geeft advies. Voorkomt polarisatie.
- Ambassadeur: heeft een brede oriëntatie en een externe blik. Stelt zich steeds actief op de hoogte van wat er in en buiten de organisatie speelt, voorkomt kokervisie door informatie van buiten naar binnen te halen en draagt bij aan de beeldvorming van de organisatie in de buitenwereld.
- ‘Domme-vragen’-steller: stelt basale vragen, die ervoor kunnen zorgen dat andere gezichtspunten worden ingenomen en die kunnen leiden tot verfrissende en praktische nieuwe benadering/oplossingen/inzichten.
- Voor alle benchmarks samen geldt dat de meeste urgente verbeterwensen liggen bij de visionairsrol van de RvB.
In de kolommen zien we 16 categorieën respondenten (benchmarks). Indeling van respondenten in een of meerdere categorieën gebeurt op basis van organisatiekenmerken (van de organisatie waarop zij toezicht houden of waarvoor zij werken) en persoonskenmerken.
U vindt het volledige onderzoek hier: https://onderzoek.boardinbalance.com/kwaliteit-evaluatie-auditcommissie-laat-te-wensen-over/teamrollen-uzelf-rvc-en-rvb
Neem anders gerust contact met ons op, we geven graag een toelichting.
>>>
Over het onderzoek
U leest de resultaten van de 15e editie (jaargang 2022-23) van het jaarlijkse Grant Thornton commissarissen benchmarkonderzoek, eigendom van Board in Balance. Met dit onderzoek richten de auteurs Aalt Klaassen, Dirk-Jaap Klaassen en Oscar Toebosch (Board in Balance) en prof. Herbert Rijken zich op commissarissen, bestuurders, secretarissen van RvC en RvB en internal auditors. De respondenten worden benaderd via FBNed, de Governance University, de NCD, de NCR, de NVTZ, de NVTC, platform governance in cultuur, de VTW, VNO-NCW metropool Amsterdam, VTOI-NVTK, stichting Blikverruimers en Topvrouwen.nl (nu SER) en het relatiebestand van Board in Balance. Het onderzoek is gesponsord door Grant Thornton (naamsponsor), ORTEC en Integration People. Voor de verwerking van de resultaten wordt een regressieanalyse toegepast. Daardoor kunnen resultaten worden verkregen voor de afzonderlijke variaties (benchmarks). Voor meer informatie: www.boardinbalance.com.
RvC-of RvT-lid? En ook deelnemen?
Als u aan het onderzoek wilt deelnemen, stuur dan uw contactgegevens naar Dirk-Jaap Klaassen (dirk-jaap.klaassen@boardinbalance.com). Wij zorgen er dan voor dat u ook een uitnodiging ontvangt voor deelname aan het onderzoek (zomer 24). Respondenten geven aan dat deelname hen tot denken aanzet en helpt met het formuleren van agendapunten voor de RvC. U krijgt nieuwe inzichten en draagt via ons onderzoek bij aan goed bestuur.
Oscar Toebosch is researcher/consultant en mede-oprichter van Board in Balance, een onafhankelijke organisatie die evaluaties van raden van commissarissen en raden van toezicht uitvoert en onderzoek verricht naar governance. Één van deze onderzoeken is het Grant Thornton Commissarissen-benchmarkonderzoek, naar het functioneren van het commissariaat in al zijn facetten.
Oscar Toebosch
Partner Board in Balance
Oscar, ik wil graag meedoen aan jullie onderzoek
Vergelijkbare artikelen
Kennisbank
Wij delen graag onze kennis
We hebben inmiddels al meer dan 250 artikelen in onze kennisbank opgenomen. En deze stellen wij graag aan u beschikbaar!
Vacatures
Diverse organisatie hebben vacatures
Vacatures in Limburg, Brabant en Gelderland binnen private en publieke organisaties overzichtelijk gepresenteerd.