Kennis van producten en markten
Elk jaar vragen we in ons onderzoek, in het kader van de samenwerking tussen de rvc en de rvb, of de individuele commissaris voldoende begrip heeft van de producten en markten van de organisatie. Ook in het onderzoek 2019/2020 deden we dat. We vroegen het aan de commissarissen zelf, maar ook aan bestuurders, secretarissen en internal auditors. Hoe beoordelen zij de kennis van commissarissen van de producten en markten van de organisatie?
>
Kennis van de markt
Het begrip bij elke commissaris van de producten/markten van het bedrijf laat in de loop der tijden de nodige fluctuaties zien, ook bij het basisprofiel / het beursgenoteerde bedrijf. Vooral de directie/rvb en de secretarissen zijn haast standaard van mening dat de kennis van commissarissen op dit gebied tekortkomt en geregeld is deze verbeterwens daar ook nog urgent. Van de directie/rvb en secretarissen begrijpen we deze wens. Zij werken meestal full time in de organisatie en hebben meer kennis van zaken, in meer detail. Maar wat vinden de commissarissen zelf van hun kennis? Bij geen van de benchmarks in de huidige situatie is de mate van instemming voldoende positief in die zin dat er een score van 4.0 of hoger (op een schaal van 1 t/m 5) wordt gegeven. Opvallend is vooral dat deze score zelfs als ambitieniveau in de wenselijke situatie bij weinig benchmarks wordt gehanteerd. Blijkbaar vinden de commissarissen dat er geen duidelijke instemming hoeft te zijn met het door elke commissaris begrijpen van de producten/markten van het bedrijf, waar zij commissaris zijn. ‘Affiniteit met’ lijken zij hier voldoende te vinden.
>>
Tabel: Verbeterwensen bij het begrip dat commissarissen hebben van de producten en markten van de organisatie
In de tabel zijn de verbeterwensen weergegeven met oranje en rode vlakken. De in de kolommen weergegeven benchmarks zijn: het basisprofiel (afgekort als bapr, de beursgenoteerde onderneming), het midden en kleinbedrijf (MKB), de woningcorporatie (Corp), de zorg/welzijnssector (Zorg), de Voorzitter (VZ), de vrouwelijke commissaris (VR) en de bestuurder/lid rvb (DIR).
>>>
Is ‘affiniteit met’ wel voldoende voor het goed functioneren van de rvc?
Kan een commissaris die de producten/markten van het bedrijf maar in beperkte mate begrijpt, vanuit zijn discipline/expertise voldoende op het bedrijf afgestemde toegevoegde waarde bieden? Kan een bedrijf met een zogenaamde ‘standaardkennis’ werken of is diepgang bij de rvc noodzakelijk?
>>>>
Waarom ligt de lat niet hoger?
De tweede vraag is waarom geen ambitieniveau van ≥ de 4.0 wordt nagestreefd. Is het gemakzucht van de commissaris? Is het een kwestie van geen tijd hebben of gaat een en ander het bevattings- en/of inlevingsvermogen te boven? Of wordt het ‘begrijpen van’ teveel geïnterpreteerd als het exact moeten weten hoe? Het kan natuurlijk ook zijn dat er geen adequate introductieprogramma’s en update-sessies zijn. Gezien de opvattingen van de niet-commissarissen die op dit gebied een urgente verbeterwens hebben, geven wij de commissarissen in overweging om eens met elkaar en de directie van gedachten te wisselen hoever het begrip van producten/markten moet gaan en hoe dit verbeterd kan worden.
>>>>>
Over het onderzoek
We verwijzen naar de resultaten uit het jaarlijkse Grant Thornton commissarissen benchmarkonderzoek van Board in Balance. Het onderzoek van auteurs Aalt Klaassen, Dirk-Jaap Klaassen en Oscar Toebosch (Board in Balance) en prof. Herbert Rijken richt zich op commissarissen, bestuurders, secretarissen van rvc en rvb en internal auditors. Voor de verwerking van de resultaten wordt een regressieanalyse toegepast. Daardoor kunnen resultaten worden verkregen voor de afzonderlijke variaties (benchmarks). De respondenten worden benaderd via FBNed, de FINEM, de Governance University, hoofdsponsor Grant Thornton, de NCD, de NCR, de NVTZ, de VTW, Topvrouwen.nl, VNO-NCW metropoolregio Amsterdam, Stichting Blikverruimers.nl en het relatiebestand van Board in Balance. Het onderzoek wordt gesponsord door Grant Thornton, ORTEC en IntegrationPeople. Voor meer informatie: https://www.boardinbalance.com.
Ook deelnemen?
Bent u commissaris/toezichthouder, bestuurder, secretaris van de rvc of internal auditor en wilt u volgende keer ook deelnemen, stuur dan uw contactgegevens naar Dirk-Jaap Klaassen (dirk-jaap.klaassen@boardinbalance.com). Wij nemen dan contact met u op voor het maken van een afspraak zo gauw we met de volgende editie beginnen. Respondenten geven aan dat deelname hen tot denken aanzet en helpt met het formuleren van agendapunten voor de rvc. U krijgt nieuwe inzichten en draagt via ons onderzoek bij aan goed bestuur.
Oscar Toebosch is researcher/consultant en mede-oprichter van Board in Balance, een onafhankelijke organisatie die evaluaties van raden van commissarissen en raden van toezicht uitvoert en onderzoek verricht naar governance. Één van deze onderzoeken is het Grant Thornton Commissarissen-benchmarkonderzoek, naar het functioneren van het commissariaat in al zijn facetten.
Oscar Toebosch
Partner Board in Balance
Vergelijkbare artikelen
Kennisbank
Wij delen graag onze kennis
We hebben inmiddels al meer dan 250 artikelen in onze kennisbank opgenomen. En deze stellen wij graag aan u beschikbaar!
Vacatures
Diverse organisatie hebben vacatures
Vacatures in Limburg, Brabant en Gelderland binnen private en publieke organisaties overzichtelijk gepresenteerd.